Historia szkoły

Historia Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. św. Kazimierza w Nottingham

W okolicach Nottingham było kilka obozów polskich. W związku z tym Polacy obrali sobie jako miejsce docelowe pobliskie miasto Nottingham i tu zaczęli się osiedlać. Bardzo ważnym punktem w całokształcie życia Polaków osiadłych w Nottingham po drugiej wojnie światowej był rok 1948, kiedy ks. dr J. Zawidzki zaczął odprawiać polskie nabożeństwa w każdą niedzielę w katedrze Sw. Barnaby przy Derby Road.

Warto w tym miejscu przytoczyć słowa ks. dr. J. Zawidzkiego (kapelana wojskowego polskiej stacji lotniczej w Newton koło Nottingham) oraz pierwszego duszpasterza Polaków w Nottingham:

Jakkolwiek jesteśmy tylko odciętą gałęzią Narodu, nie wolno nam ulec wynarodowieniu się...

Ówczesny prezes Stowarzyszenia Polskich Kombatantów - Koło nr 465 - pan W. Zaczeniuk oraz pan E. Dremza uzgodnili warunki i termin rozpoczęcia pracy w Szkole. W tym samym dniu Zarząd SPK zatwierdził powstanie Szkoły i równocześnie zobowiązał się roztoczyć materialną opiekę nad Nią (i tak przez pierwszych 6 lat istnienia Szkoła była całkowicie pod opieką SPK).

Walne Zebranie SPK uchwałę Zarządu potwierdziło. Szkoła otrzymała nazwę : "Polska Szkoła Powszechna SPK - Koło Nottingham - Kurs Przedmiotów Ojczystych"

Początkowo nauka odbywała się w dwóch punktach : w budynku Koła SPK 650 Woodborough Road oraz w świetlicy parafialnej przy katedrze św. Barnaby 27 Derby Road. Na kurs starszych dzieci zapisało się 16 uczniów, na kurs młodszych 20 i była także grupa początkująca.

Głównym celem Szkoły było utrzymanie polskości wśród młodego pokolenia przez nauczanie języka polskiego, religii, geografii, historii oraz zapoznanie dzieci i młodzieży z piękną tradycją i tysiącletnim dorobkiem chrześcijaństwa i kultury polskiej.

Już w czerwcu 1951 roku Szkoła była wizytowana przez prof. L. Bojczuka -inspektora Wydziału Oświaty SPK. 21 lipca tegoż roku po raz pierwszy zostały rozdane świadectwa w ogólnej sumie 50.

Z roku na rok liczba dzieci wzrastała. Poprzednie pomieszczenia stały się za ciasne. Otrzymano zezwolenie korzystania z budynku katolickiej szkoły angielskiej St. Mary's School przy Derby Road. Lekcje odbywały się na dwie zmiany - przed i po południu.

Kiedy pan Dremza zrezygnował z kierownictwa Szkoły, jego miejsce zajął pan S. Gutkowski. Zwiększyło się też grono nauczycielskie.

W roku 1954 na Walnym Zebraniu rodziców poruszono sprawę uczenia dzieci tańców ludowych i śpiewu. W związku z tym powstała myśl założenia świetlicy. Pracy w świetlicy podjęła się pani K. Heyda jako kierowniczka, a pomocą służyły też inne panie nauczycielki: E. Kozłowska, F. Krzanicka, M. Madejska, H. Nagórska, T. Rajchel, M. Wari woda oraz druh Z. Słowikowski.

Zakupiony końcem 1954 roku tzw. "Dom Parafialny 2 Sherwood Rise" udzielił świetlicy schronienia. Zajęcia odbywały się we wtorki wieczorem od godziny 6.30 do 8.00. Frekwencja na zajęciach była bardzo dobra - liczba dzieci wahała się od 50 do 70.

Ważniejsze wydarzenia świetlicowe: udział dzieci w akademiach narodowych i uroczystościach kościelnych, zabawy kostiumowe, popisy tańców narodowych na kiermaszach parafialnych oraz na kiermaszach w angielskich parafiach katolickich.

Po zlikwidowaniu świetlicy w 1957 roku całość tej pracy spadła wyłącznie na szkołę.

W następnym roku 1958 Szkoła została przeniesiona do budynków Cottesmore School przy Derby Road (z czasem nazwę tej Szkoły zmieniono na Sandfield School).

W porównaniu z poprzednimi laty warunki w tej Szkole były bardzo dobre; duże, jasne i wygodne klasy, przestronne korytarze, możliwość korzystania z sali gimnastycznej a także bezpieczny parking. Lekcje odbywały się w każdą sobotę w godzinach od 9.00 do 12.00 i taki "czas lekcyjny" zachowano do dziś. W budynku tej Szkoły zrodził się pomysł sklepiku szkolnego - wykiełkował i nadal pomyślnie trwa dzięki poświęceniu wspaniałych rodziców - członków komitetu rodzicielskiego.

W siedmiu lekcjach pokazowych, które zostały przeprowadzone w naszej Szkole, brali udział nauczyciele z całego naszego rejonu. Szkoła była aż 7 razy odwiedzana przez prof. L. Bojczuka - inspektora Polskiego Wydziału Oświaty, potem wielokrotnie przez inspektora mgr E. Ząbkiewicza.

W późniejszych latach nauczyciele Szkoły brali udział w kursach szkoleniowych organizowanych przez angielskie władze oświatowe. Ostatnie lata datują się wyjazdami na ciekawe i bardzo kształcące konferencje organizowane przez Polską Macierz Szkolną głównie w Londynie, ale były też w Fenton oraz w Fawley Court.

W ramach Polskiej Szkoły istniały okresowo klasy dla dzieci, które słabo lub zupełnie nie mówiły po polsku. Nauczycielkami były panie M. Gryglik oraz D. Kujawińska. Niestety słaba frekwencja przyczyniła się do szybkiej likwidacji tych klas.

W roku 1965 z racji podniesienia do godności prałata swego katechety ks. Kazimierza Krzyżanowskiego w dniu jego imienin 4 marca Szkoła oddała się pod patronat św. Kazimierza. Na specjalnej akademii kierownik Szkoły S. Gutkowski ogłosił, że Szkoła przyjmuje nową nazwę: "Polska Szkoła Przedmiotów Ojczystych im. św. Kazimierza w Nottingham".

Pamiętny był dzień 23 listopada 1972 roku kiedy to delegacja Polskiego Stowarzyszenia Katolickiego w składzie S. Kujawiński (prezes), S. Staniszewski (zastępca) oraz F. Romerowa (przewodnicząca Sekcji Charytatywnej) - uzyskali na Walnym Zebraniu "City Voluntary Organisations" obietnicę przejęcia przez City Council odpowiedzialności finansowej za Polską Szkołę Przedmiotów Ojczystych. Bez tego wsparcia Szkoła nie mogłaby działać tak owocnie w ciągu tych 50 lat istnienia.

Następują też ponowne "przenosiny Szkoły" - tym razem do Forest School przy Gregory Boulevard. Zmniejszała się liczba uczniów. Mimo wszystko do roku 1988 egzamin z języka polskiego na poziomie GCE "O" level zdało pomyślnie 346 uczniów. Wszyscy oni otrzymali świadectwa ukończenia Szkoły, jak również pamiątkowe plakietki fundowane przez miejscowe wierne Szkole Stowarzyszenie Polskich Kombatantów Koło nr 465.

Od maja 1988 roku część ustna nowego egzaminu GCSE przeprowadzana jest w Szkole. Ten egzamin - oczywiście pomyślnie zdany - jest marzeniem każdego ucznia, a dla nas nauczycieli jest podsumowaniem osiągnięć naszej pracy.

W niedzielę 3 grudnia 1989 roku w Polskim Ośrodku Katolickim odbyła się bardzo ciekawa inauguracja nowego periodyku w Nottingham pt. "Panorama". Pisemko to redagowane było w ramach Komitetu Szkolnego pod kierownictwem p. W. Jagiełły wraz z paniami M. Polkowska, B. Barcikowska i E. Rasmussen oraz z panem L. Kościukiewicz. Obecnie redaguje p. M. Polkowska przy współpracy pań J. Wargenau i Z. Nawalickiej.

Dla uczczenia 40-lecia istnienia Polskiej Szkoły Komitet Szkolny postanowił ufundować sztandar. Poświęcenie sztandaru odbyło się 14 kwietnia 1991 w kościele pw. MB Częstochowskiej w Nottingham. Aktu poświęcenia dokonał proboszcz polskiej parafii ks. mgr Antoni Kapuściński. Rodzicami chrzestnymi byli p. M. Socholik, prezeska Polskiej Wspólnoty Katolickiej, p. W. Gołębiowski, prezes Stowarzyszenia Polskich Kombatantów koła Nottingham oraz p. Z. Zajączkowski i nauczycielka p. F. Krzanicka. Z tej też okazji Szkoła otrzymała dyplom z błogosławieństwem od Ojca Swiętego.

Od roku 1993 (po nagłej śmierci W. Marciniaka) Szkołę prowadzi p. Halina Flannery (nasza absolwentka - z domu Rajchel).

W ramach zajęć szkolnych przez dwa lata sprawnie działało (umilało życie milusińskim) polskie przedszkole pod kierownictwem p. J. Noroozi. We wrześniu 1996 roku nastąpiły kolejne przenosiny. Z radością Szkoła przyjęła dach nad głową w Ośrodku Polskiej Wspólnoty Katolickiej przy 2 Sherwood Rise w Nottingham. Niestety przedszkole przestało istnieć.

W lutym 1997 roku odbyła się premiera sztuki "Król Malowany" wykonana przez teatr dziecięcy "Tęcza", składający się z dzieci szkolnych w wieku od 8 do 15 lat. Teatr ten założył i prowadził p.W. Jagiełło. Dzieci-aktorzy wykazały wysoki poziom -niemal profesjonalny. Teatr objeżdżał polskie ośrodki w Anglii i wszędzie zbierał podziękowania i gratulacje.

Nie można pominąć ważnej roli Komitetu Szkolnego. Przez pierwsze 6 lat istniało Koło Rodzicielskie które zajmowało się głównie sprawami gospodarczymi. Wobec szybkiego rozwoju Szkoły i wzrastających kosztów utrzymania S.P.K. postanowiło założyć w 1957 roku Komitet Szkolny który był odpowiedzialny za utrzymanie Szkoły i zapewnienie jej niezbędnych środków materialnych do dalszego rozwoju. Do Komitetu weszli wówczas przedstawiciele rodziców, delegaci z organizacji społecznych, ks. proboszcz oraz kierownik Szkoły.

Od 1991 roku Komitet Szkolny spełnia rolę organizacji opiekuńczej (governors). Członkowie Komitetu są wybierani co roku na Walnym Zebraniu Szkoły. Komitet pracuje w ramach Statutu Szkoły. Do celów i obowiązków Komitetu Szkolnego należą : troska o utrzymanie i rozwój Szkoły, mianowanie kierownika szkoły i nauczycieli, zarządzanie środkami finansowymi otrzymanymi od władz miejskich i współpraca z organizacjami na terenie miasta Nottingham.

Przewodniczącymi Komitetu Szkolnego byli: dr Cz. Szolin, W. Własak, L. Łukowski, W. Nagórski, J. Jackowski, J. Machuta, W. Jagiełło, B. Witko, B. Wikło i obecnie M. Gabrielczyk.

W roku 1991 powstało Koło Przyjaciół Polskiej Szkoły (rodzaj koła rodzicielskiego lub Parent-Teacher Association). Wszyscy rodzice automatycznie należą do KPPS. Zarząd KPPS jest wybierany corocznie na Walnym Zebraniu. Opłaty rodziców przychodzą do funduszu KPPS, z którego uzupełnia się zapomogę otrzymywaną od miasta i opłaca zajęcia, które nie wolno pokrywać z zapomogi np, nauka religii, wycieczki szkolne itp. KPPS ma na celu zbieranie i wypracowanie pieniędzy na rzecz Szkoły. Bez tego wsparcia Szkoła nie mogłaby działać tak wydajnie jak obecnie.

Oblicze Szkoły jest teraz inne niż w pierwszych latach. O wiele więcej zróżnicowany jest poziom znajomości języka polskiego naszych uczniów. Nadal uczymy religii, języka polskiego oraz podstawowych wiadomości z historii i geografii Polski.

Nowością w roku szkolnym 1998/99 stały się Informator Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych oraz Dzienniczek Ucznia.

Od września 1998 roku Szkoła jest pod opieką finansową Nottingham City Council. W bieżącym jubileuszowym roku szkolnym Szkoła liczy 86 uczniów i podzielona jest na 7 klas.

Dzieci oraz młodzież Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych chętnie i czynnie włączały się zawsze w życie Polskiej Wspólnoty Katolickiej w Nottingham. Z okazji świąt narodowych, religijnych czy patrona Szkoły św. Kazimierza dzieci odtwarzały na scenie piękno naszych zwyczajów i tradycji, bajek, legend i opowiadań.

Młodzież natomiast pokazywała bogactwo obrazków historycznych lub utworów literackich. Dzieci naszej Szkoły odwiedziły kilkakrotnie Teatr Syrena w Londynie. Starsze klasy zwiedzały Instytut i Muzeum Generała Sikorskiego w Londynie, także POSK, pomnik Katyński oraz kościół polski pw. MB Częstochowskiej "na Devonii".

Kontakt naszej Szkoły ze szkołami w innych ośrodkach polskich był utrzymywany przez branie udziału w dorocznych festiwalach szkół ojczystych, które odbywały się w różnych miastach naszego regionu, a zapoczątkowane zostały w 1974 roku właśnie w Nottingham.

Godnym przypomnienia jest fakt, iż Szkoła nasza została nagrodzona dyplomem przez delegata Prymasa Polski ks. Biskupa Władysława Rubina - w dowód uznania za pracę dla Katolickiej Wspólnoty Polskiej w Nottingham.

W ostatnich 20 latach stopniowo rosło zainteresowanie naszą Szkołą ze strony angielskich władz szkolnych . W związku z tym Szkoła wizytowana była przez wielu inspektorów i gości, między innymi przez panów : dr Savell, O'Malley, Shostak, A. Leadbeater, John Heppell M.P. i ostatnio Zaleski. Bardzo nam życzliwy koordynator szkół mniejszości narodowych pan B. Sharma wielokrotnie pokazywał Szkołę przedstawicielom różnych instytucji lokalnych, a nawet gościom z Leicestershire i Derbyshire. Organizacja naszej Szkoły, atmosfera w niej panująca i praca stawiane były jako wzór innym grupom narodowościowym.

Działalność Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych była i nadal jest bardzo rozległa. Bardzo trudno jest przedstawić dokładnie jej dzieje. Istnieje jednak Kronika Szkoły, która zawiera wiele szczegółów i która doskonale charakteryzuje pracę i osiągnięcia Szkoły. Wspaniałomyślnie zapoczątkowała tę Kronikę nasza Seniorka p. Henryka Nagórska, potem pieczołowicie kontynuowała p. Febronia Krzanicka, a obecnie, z pomocą komputera, prowadzi nadal p. Marcin Rogalski.

Dzięki wielkiemu poświęceniu kierowników, nauczycieli, księży katechetów, rodziców, komitetów szkolnych oraz ludzi dobrej woli Szkoła przetrwała pół wieku, prosperuje nadal i mamy nadzieję, że zapewni kolejnym pokoleniom naukę języka i kultury polskiej - w Trzecim Tysiącleciu !

Z okazji złotego jubileuszu naszej Szkoły marzą nam się dalsze osiągnięcia w nauczaniu i wychowywaniu w polskości powierzonych nam dzieci i młodzieży. Abyśmy wszyscy, którym ta sprawa "leży na sercu" mieli niegasnący entuzjazm, zdrowie i niewyczerpany zasób sil. I aby nigdy nie zabrakło chętnych do pracy i do nauki.

W niedzielę 13 marca 2011 szkoła świętowała jubileusz wspólnie z parafią i całą społecznością polonii. Wybrano tę datę obchodów jubileuszu ponieważ w marcu szkoła obchodzi również Święto Patrona POLSKIEJ SZKOŁY - św. Kazimierza.

Uroczystosci niedzielne rozpoczęła msza św. o godz.11.00. We mszy wzięły udział wszystkie organizacje działające przy polskiej parafii z pocztami sztandarowymi. Następnie na sali parafialnej odbyła się cześć artystyczna przygotowana przez nauczycieli. Dzieci i młodzież umiliły wszystkim czas tańcem, recytacją wierszyków i śpiewem piosenek. Po części artystycznej rodzice przygotowali dla wszystkich poczęstunek. Naszą uroczystość zaszczycili swoją obecnością: pani prezes Polskiej Macierzy Szkolnej - Aleksandra Podhorodecka oraz pan wicekonsul RP w Manchester -Szymon Białek. Wszyscy zgromadzeni mieli okazję do oglądania wystawy szkolnej, na której zaprezentowane zostały prace uczniów i osiągnięcia szkoły.

Obecnie Polska Szkoła w Nottingham wzrasta i rozwija się. Na liście zapisanych jest obecnie 280 uczniów w wieku od 4 do 18 lat, wielu oczekuje na miejsce. Zmiana lokalu pozwoli nam na przyjęcie większej ilości dzieci od września.

Każde dziecko jest dla nas ważne i staramy sie zauważać indywidualne potrzeby. W szkole zatrudnionych jest 16 nauczycieli, 4 asystentow i administrator. Oddana pracy grupa rodzicow - Zarzad Szkoły- wspomaga pracę kierownictwa i nauczycieli. Rodzice prowadzą sklepik oraz przygotowują imprezy szkolne.

Ale nie byłoby tej szkoły gdyby przed 60 laty nie narodziła się inicjatywa jej powstania . POLSKA SZKOŁA w NOTTINGHAM jest dziedzictwem 60-ciu lat wytrwalej pracy kierowników, nauczycieli, duchowieństwa i ludzi charytatywnie pracujących na rzecz szkoły. Pragniemy im podziękować za ich pracę i trud jaki włożyli w krzewienie polskości tutaj na obczyźnie.

Wszyscy wiemy jak ważne jest dla nas i naszych dzieci pielęgnowanie języka ojczystego, tradycji, historii i kultury. Podobnie jak 60 lat temu mamy to właśnie na celu - przekazanie naszym wychowankom tych pięknych wartości.